Zdjęcia: Piotr Mikołajczuk Tekst: Ewa Miłaczewska All on this website (c) by Piotr Mikołajczuk & Ewa Miłaczewska & Leszek Bielecki

Data powstania strony 29 VIII 2009r. Data ostatniej modyfikacji 29 VIII 2009r.

Ważka ruda

Libellula fulva

Piotr polował na tę ważkę od trzech lat, bo wiedział, że ona w jego okolicy występuje. Widywał ją w maju i czerwcu nad brzegiem żwirowni w Międzyrzecu Podlaskim. I przez pierwszy sezon udało mu się zdobyć tylko jedno zdjęcie młodego samca, ale miał już dokument -  dowód na to, że naprawdę tę ważkę widział.

Piotr obserwował ważki rude i fotografował je jak zwykle nad żwirownią w Międzyrzecu Podlaskim.
To właśnie tu wśród trzcin, pałek wąskolistnych i nadbrzeżnych krzewów udało mu się zobaczyć te ciekawe owady. Tu przychodził każdej wiosny i widywał tylko pojedyncze okazy. Widział też kopulujące w powietrzu pary, które - jak wszystkie gatunki rodzaju Libellula - robiły to w gwałtownym, przypominającym szamotaninę, krótkim i szybkim locie. Nie sposób zrobić im wówczas zdjęcie.

Samiec male

To młody osobnik ważki rudej Libellula fulva - samiec, co łatwo poznać po obecności wtórnego aparatu kopulacyjnego na spodzie drugiego segmentu odwłoka. Wydaje się, że nie na darmo nazwano tę ważkę rudą. Rudy jest tułów i odwłok tego samca, który posiada biegnącą środkiem, czarną, ząbkowaną linię. Rude jest czoło i rude żyłki (subkostalna i część radialnych) skrzydeł. Oczy są dwubarwne - brązowo-szarozielone. To pierwsze zdjęcie wykonane przez Piotra w 2007 roku.
Zupełnie odmiennie wygląda dojrzały samiec ważki rudej. Zdjęcia tego samca pochodzą z 25 czerwca 2009 roku. Z jego młodocianych barw nie zostało ani śladu. Właściwie można pomylić go z samcem lecichy pospolitej Orthetrum cancellatum, od którego jest krótszy i bardziej pękaty. Ma też zaciemnienia na skrzydłach, charakterystyczne dla rodzaju Libellula, a nieobecne u rodzaju Orthetrum.
Jego ciało zciemniało, a odwłok pokrył się niebieskawym woskowym nalotem.
Czoło samca zrobiło się zupełnie czarne, czarna linia wzdłuż odwłoka znikła, natomiast wyraźnie sczerniały ostatnie trzy jego segmenty, czarne są również narządy analne. Całe oczy ważki stały się szkliste i nabrały szaroniebieskiej barwy. Na tym zdjęciu widać trójkątne zaciemnienia u nasady tylnych skrzydeł. Zadrapania na środkowych segmentach odwłoka, zrobione odnóżami samicy, świadczą o tym, że samiec ten zdołał już zadbać o przedłużenie gatunku.

Samica female

To młoda samica Libellula fulva. Ma jaskrawopomarańczowy tułów i odwłok, wzdłuż którego biegnie czarna nieregularna linia. Rude są jej oczy i żyłki obu par skrzydeł - zwłaszcza w przedniej części. Stopy i golenie tej samicy są czarne, zaś uda - rude. Na końcach skrzydeł widzimy wyraźne zaciemnienia. Zdjęcia młodych samic pochodzą z wiosny 2009 roku.
Tu samica ważki, prezentuje charakterystyczne dla ważek Libellula w ogólności trójkątne zaciemnienia u nasady tylnych skrzydeł. Widać też inne, charakterystyczne dla gatunku Libellula fulva zaciemnienia u nasady skrzydeł, biegnące w formie wąskiego paska między dwiema sąsiadującymi (radialnymi) żyłkami na obu parach skrzydeł. Obserwujemy również zaciemnienie na końcach skrzydeł, widoczne głównie u samic. Znaczna ilość żyłek, zwłaszcza w przedniej części skrzydeł i w pobliżu nasady jest żółta, tam doskonale to widać - zwłaszcza na tle ciemnych plam.
Odwłok samicy jest wyraźnie szerszy niż odwłok samca.
Na tym zdjęciu widzimy dojrzałą samicę. Po jej jaskrawym, młodzieńczym ubarwieniu zostało jedynie wspomnienie. Zdjęcia tej i następnych dojrzałych samic Piotr zrobił w 2008 roku
Ciało ważki zbrązowiało. Na tym zdjęciu szczególnie wyraźnie widać zaciemnione końce skrzydeł.
To też dojrzała (zapewne jeszcze starsza) samica. Jej odwłok stał się szary, nieco podobny do woskowo-pudrowego odwłoka samca. Z wiekiem całe nogi tej samicy sczerniały, rude pozostały przy samym biodrze. Boki tułowia i czoło pozostały rude. Na spodzie 8 segmentu odwłoka widać płytkę osłaniającą ujście narządów płciowych.
Oczy - podobnie, jak oczy dojrzałych samców - stały się szaroniebieskawe, jakby zrobione z mlecznego, opalizującego szkła. W odróżnieniu od samców, których czoła czernieją - czoła samic, nawet starych, pozostają rude.

* * *

Dziękuję Ci Piotrze za zdjęcia, zbierane przez trzy lata. W końcu udało Ci się zgromadzić sporą ich kolekcję - mimo, że ważka ta jest w Twojej okolicy prawdziwym rzadko spotykanym rarytasem.