Zdjęcia wykonała i tekst napisała Ewa Miłaczewska All on this website (c) by Ewa Miłaczewska & Leszek Bielecki

Data powstania strony 9 XII 2005r. Data ostatniej modyfikacji 19 XII 2009r.

Pałątka mała

Lestes virens

Ewie udało się sfotografować pałątki małe. Trudniejsza praca czekała ją w domu przy komputerze i literaturze (że nie wspomnę o jej zdobyciu!!!). To wiele godzin pracy spędzonych na czytaniu, porównywaniu, szukaniu na zdjęciach cech szczególnych opisanych w literaturze.

Dziękuję Ewo za wykonaną ogromną pracę!

Mała wycieczka rowerowa do śródleśnego jeziorka położonego pomiędzy wydmami zaowocowała spotkaniem najmniejszych pałątek występujących w Polsce - pałątek małych Lestes virens. Fotografując je, siedzące na roślinach nadwodnych, nie byłam w pierwszej chwili pewna - co fotografuję. Słońce miałam w oczy, bardzo trudno było ustawić się tak, by mieć właściwe światło. Pałątki wydawały mi się malutkie, ale złożyłam to na karb braku skali porównawczej, dodatkowo jeziorko było ogromne w porównaniu z naszym oczkiem wodnym (patrz: Morze Kaspijskie Ewy.
To właśnie niewielkie potorfie leśne położone koło wsi Gęsianka w powiecie Mińsk Mazowiecki - tu często fotografuję ważki. Jest to płytki zbiornik, w którym zwłaszcza w przybrzeżnych turzycach i sitach daje się zauważyć kilka gatunków pałątek, w tym także Lestes virens. Znajdują one tu doskonałe warunki do rozwoju larw wylęgających się wiosną z jaj złożonych latem w gałązki roślin rosnących nad wodą.
A to fragment naszego oczka wodnego. Zdjęcie robione było na przełomie sierpnia i września - czyli w czasie, gdy jeszcze widywałam tu pałątki małe.

Samiec male

To jedno z pierwszych moich zdjęć samca L.virens. Dopiero oglądając je na komputerze dostrzegłam, że te drobne pałątki mają brązowe pterostigmy, a samce mają niebieskawe tylko dwa ostatnie segmenty odwłoka. Różni je to od nieco większych samców L.sponsa, u których niebieskie są również dwa pierwsze segmenty. W ten sposób, po oznaczeniu ich na zdjęciach, nauczyłam się rozpoznawać je w terenie.
To zdjęcie młodego samca, jego oczy są jeszcze niewybarwione na niebiesko. Również jasna część tułowia nie ma jeszcze niebieskiego, woskowego nalotu. Granica pomiędzy metalicznie połyskującą i matową częścią tułowia jest gładka, falista, pozbawiona ząbka. Na tym zdjęciu widać charakterystyczny, żółty tył głowy ważki. Tego zdjęcia nie powiększamy.
Napotkane dojrzałe samce Lestes virens miały wręcz granatowe oczy! Doskonale tu widać również trzy położone między oczami złożonymi malutkie, czarne, błyszczące przyoczka oraz maciupeńki aparat gębowy.
Tu widać dwa ostatnie niebieskie, pokryte woskowym pudrem, segmenty odwłoka. Zakończone są one narządami analnymi, służącymi do chwytania samicy podczas rozrodu.
Na fragmencie innego zdjęcia widzimy, że między ciemnymi, cęgowatymi narządami zewnętrznymi znajdują się malutkie, narządy wewnętrzne. U młodszych osobników narządy wewnętrzne są jasne, ciemnieją z wiekiem. Tego zdjęcia nie da się już powiększyć.
Jeszcze jedno zdjęcie, na którym widzimy wszystkie wyżej opisane cechy.

Samica female

Samica pałątki małej od samca wyraźnie różni się całkowicie zielonym ubarwieniem. Wierzch jej ciała jest ciemnozielony, metalicznie błyszczący, zaś spód matowy, jasnozielony. Oczy jej są zielone. Nie różni się niczym (z daleka widocznym) od innych samic pałątek.
Zbliżenie jej narządów analnych ukazuje, że pokładełka są krótsze niż 10 segment odwłoka, a jasne walwy mają na spodzie ciemne ząbki. Tego zdjęcia nie da się już powiększyć.
To bardzo młodziutka samiczka. Ciekawe jest to, że w stanie spoczynku trzyma skrzydła złożone wzdłuż odwłoka, nie w kształcie litery delta tak, jak osobniki dorosłe.
I jeszcze jedna samiczka, tym razem dużo wyraźniej wybarwiona.

Para

Para L.virens podczas składania jaj.
Lubię to zdjęcie, choć nie zachwyca ostrością. Pokazuje natomiast jak blisko siebie pary L.virens mogą składać jaja, a zabawne jest doskonałe, choć zapewne przypadkowe, rytmiczne zsynchronizowanie ruchów. Obserwowałam je przez dłuższą chwilę i cały ten czas poruszały się jakby jedna para była cieniem drugiej.

Dziś pokazaliśmy następny gatunek pałątki. A jest ich pięć gatunków stale występujących w Polsce. Powiem na koniec, że Ewa ma zdjęcia WSZYSTKICH pałątek, więc pewnie ostatnia pałątka pojawi się w mojej witrynie niedługo!!!