|
|
| Zdjęcia: Piotr Mikołajczuk Tekst: Ewa Miłaczewska All on this website (c) by Piotr Mikołajczuk & Ewa Miłaczewska & Leszek Bielecki |
 Data powstania strony 7 VI 2008r.Data ostatniej modyfikacji 7 VI 2008r. |
Oczobarwnica większa
Erythromma najas
Spotkanie
z oczobarwnicą wywołuje sporo emocji, te właśnie emocje opisałem
wcześniej tutaj.
Jest to pośród małych,
niebieskich ważek równoskrzydłych chyba najatrakcyjniejsza, bo
czerwonooka
ważka. Podobne emocje wywołują obie występujące w Polsce oczobarwnice:
większa – Erythromma najas i
mniejsza – Erythromma viridulum. Niektóre
źródła podają nazwę oczobarwica.
| Oczobarwnice większe – to niewielkie
ważki równoskrzydłe
(Zygoptera). Ich długość wynosi ok. 38 mm, przy czym samce są
nieco mniejsze od samic (Dijkstra
K.-D. i
Lewington R., 2006); rozpiętość ich skrzydeł wynosi ok. 48 mm. Są
wyraźnie większe od swych "krewniaczek" Erythromma viridulum. Są to ważki pospolite, występujące w całej Polsce z wyjątkiem najwyższych obszarów górskich. Lubią wody stojące: stawy, jeziora – raczej duże zbiorniki, oraz wody wolno płynące takie, jak np. kanały melioracyjne. Istotne dla nich jest występowanie roślin z pływającymi liśćmi, jak np. grzybienie, grążele i rdestnice, na których – jak podaje Wendzonka J., 2002 – lubią siadać zwłaszcza samce. Pojawiają się w maju i spotyka się je do sierpnia – a najliczniej w lipcu. |
| Zdjęcia oczobarwnic
przysłał nam Piotr Mikołajczuk, większość z nich zrobił w czerwcu a
niektóre w lipcu – oczywiście w Międzyrzecu Podlaskim. |
|
| To miejsce nad brzegiem
największego ze zbiorników międzyrzeckiej żwirowni, w którym Piotr
sfotografował wiele
różnych gatunków ważek. Nie widać na tym zdjęciu ulubionych przez oczobarwnice roślin wodnych. |
) |
Samiec male
| Spotkany na przełomie maja i
czerwca młody samiec nie jest jeszcze wybarwiony na niebiesko i
wygląda bardzo podobnie do samicy. Jednak dziewiąty i dziesiąty segment
odwłoka ma wyraźnie lekko niebieskawe zabarwienie, widoczny jest
również
wtórny aparat kopulacyjny. |
) |
| W drugiej połowie czerwca samce są już
dojrzałe. Boki tułowia oraz pierwszy i dwa ostatnie segmenty odwłoka
przybrały jaskrawoniebieską barwę. Jest to cecha odróżniająca samce oczobarwnic większych Erythromma najas – |
) |
| – od samców oczobarwnic mniejszych Erythromma viridulum (zdjęcie obok), u których niebieskie są również boki i spód ósmego segmentu, co zostało zaznaczone strzałką. | ) |
| Często dawaje się zauważyć, jak jedzą drobne
owady, lub
czyszczą żuwaczki po jedzeniu. |
) |
| Wierzch ich tułowia i odwłoka są czarne, metalicznie połyskujące. Pterostigmy też są czarne, a ich oczy wręcz kłują nasze głęboką czerwienią. | ) |
| Siadają na nadwodnych roślinach, wybierając
najchętniej te, które są bardziej oddalone od suchego lądu. Stamtąd
obserwują
okolicę... |
) |
| ... od czasu do czasu zmieniają punkty
obserwacyjne wykonując szybki przelot nad wodą. Siadają w miejscach
trudno dostępnych, na wiszących nad wodą gałązkach wierzbowych a Piotr
musiał brodzić w wodzie robiąc im te zdjęcia. |
) |
Samica female
| Tymczasem samiczki są mniej widoczne,
czarno-zielone, siadają dyskretnie w gęstwinie krzewów. |
) |
| Ich oczy są brązowe. Jaśniejsze niż oczy
samców, choć mogą przybierać również czerwonawą barwę. |
) |
| Niebieski kolor pojawiał się również na ciałach samiczek, ale tylko pomiędzy czarnymi segmentami zwłaszcza ostatnich członów odwłoka, co widać właściwie tylko na powiększeniach zdjęć. | ) |
| Młode samice, które
nie mają jeszcze właściwie wybarwionych oczu, są bardzo podobne do
samic pałątek i
łatwo je z nimi pomylić. Trzeba pamiętać o tym, że odwłoki oczobarwnic
są bardziej czarne. |
|
Para
| Wkrótce oczobarwnice zaczęły łączyć się w pary. |
) |
| Piotr udokumentował to na kilku zdjęciach. |
) |
| Na tym dobrze widać różnicę w kolorze oczu
samca i samicy... ale w obu tych parach oczu błyszczy szczęście! |
) |
| Tak więc cykl się
zakończył, jaja zostały złożone w tkanki roślin, a
następnej wiosny zobaczymy znowu młode, świeżo przeobrażone ważki. |
|
* * *
Czekamy Piotrze na obiecane zdjęcia oczobarwnic
mniejszych!
| Wszystkie zdjęcia jakie pokazuję na moich stronach są robione ważkom żywym i nie złapanym. |
| Wszystkiego o ważkach
możecie dowiedzieć się tutaj Almanach ważkowy czyli wszystko o ważkach |
|